İki ay önce, Phaselis Antik Kenti'nin koruma alanı içerisindeki iki koyuna plaj ve günübirlik tesis yapılmak üzere ihale yapıldığı, hemen ardından koruma alanına beton dökülmeye başlandığı haberini aldık. Phaselis'in akıbeti belirsizken, 2012 yılında ziyaret ettiğim bu antik kenti bu yazıyla anmak istedim. Tabi hem Phaselis'in hem de benim 10 yaş daha genç olduğumuz fotoğraflarla :)
(Görsel: https://tr.wikipedia.org/wiki/Likya) |
Phaselis Antik Kenti, M.Ö. 690 yılında Rodoslular tarafından kurulmuş, M.Ö. 167 yılında ise Likya Birliği'ne dahil olmuştur. Şehir, M.Ö. 43 yılında Roma İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.
Yukarıdaki haritada Likya şehirlerinin bulunduğu yerleri görmektesiniz. Phaselis günümüzde Antalya'nın doğusunda, Kemer ilçesinde yer almaktadır.
Phaselis çam ağaçlarıyla kaplı harika bir ormanın içerisinde yer alıyor. Zaten bu antik kent aynı zamanda Antalya Bey Dağları Milli Parkı sınırları içerisinde. Şehrin bu güzel caddesi limana uzanıyor.
Ben burayı Instagram kullanmaya başlamadan 5 yıl önce ziyaret etmiştim. O zamanlar fotoğrafları fotoğraf makinesi ile çekiyormuşuz. Şu an bu bile çok nostaljik geliyor.
Bu arada, antik kente giderken neden topuklu ayakkabı giydin demeyin, plansız gelişti :) İş için Kemer'e gitmişken kalmam gerekince bu fırsatı değerlendirmiş oldum. O zamanlar yeni avukatken şehir dışı duruşma vs. işleri asla kaçırmıyordum. İş nedeniyle seyahat ettiğim için yol ve konaklama masrafını bedavaya getirerek, adliyedeki işimi bitirdikten sonra, oradaki tarihi yerleri ve müzeleri geziyordum. Zaten düşük bir ücret ödeyerek müze kart çıkardığınızda bir yıl boyunca sınırsız olarak tüm arkeolojik alanları ve müzeleri gezebiliyorsunuz. Yani emin olun bir şeyi gerçekten isteyen bir yolunu buluyor :)
İşte burası da şehrin limanı. Deniz ticareti konusunda çok ilerlemiş olan Phaselis'in 3 tane limanı bulunuyor.
Yukarıdaki fotoğrafta ise Phaselis'in tiyatrosunu görmektesiniz. Tiyatro oldukça küçük.
(Görsel: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/antalya/gezilecekyer/phaselis) |
Şehirdeki en önemli yapı su kemerleri. Bu kemerler vasıtasıyla su tepeden şehre taşınmıştır.
Şimdi gelelim Phaselis'in bugün karşı karşıya olduğu duruma, yani yapılması planlanan plaj ve buna bağlı tesislerin yaratacağı yıkıma.
Yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz üzere; eskiden de insanlar Phaselis antik kentinin doğal koylarında yüzebiliyordu. Hem antik kenti görüp hem de denize girebiliyordunuz. Fakat şu an antik kent koruma alanındaki koylara büyük bir tesis yapılarak tüm doğal güzellik yok edilecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı konu ile ilgili yaptığı açıklamada burada yapılan çalışmaların doğaya ve tarihi eserlere hiçbir şekilde zarar vermeyeceğini beyan etti. Ancak bu çok mümkün görünmüyor.
(Görsel: https://www.diken.com.tr/phaselis-talani-yargiya-tasindi-ced-almaya-bile-tenezzul-edilmemis) |
Mevcut durumda yapılmak istenen, Phaselis Antik Kenti koruma alanındaki Alacasu (Cennet) ve Bostanlık koylarına plaj için tesis kurmak. Bu amaçla antik kente 1000 metreküpün üzerinde beton dökülecek. Proje 85 bin metrekarelik alanı kapsıyor. Kafeterya, otopark, duş, tuvalet derken burayı birçok yapı işgal edecek. Oysa burası 1. derecede arkeolojik sit alanı statüsündeki koruma alanı içerisinde yer aldığından yapılaşmaya açılması mümkün değil. Burası ayrıca Antalya Bey Dağları Milli Parkı sınırları içerisinde. Yani bu yapılan her yönden kabul edilemez nitelikte.
(Görsel: https://www.gazeteduvar.com.tr/phaselis-projesi-revizyon-yapilarak-kabul-edildi-haber-1611188) |
Phaselis'e yapılması planlanan bu proje çok tepki çekti. 6 Şubat'ta Türkiye çok büyük bir deprem ile sarsılmışken ve her yerde hayat durmuşken 14 Şubat'ta bu ihale için sözleşme imzalanması tepkileri daha da arttırdı. Nitekim yapılan itirazlar üzerine proje üç kez Antalya Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun önüne götürüldü. Proje revize edilse de bu karardan vazgeçilmedi.
Bunun dışında, bu projenin iptali için Mimarlar Odası Antalya Şubesi tarafından idare mahkemesinde dava açıldı. Henüz bu konuda yeni bir habere rastlamadım; ki zaten biliyorsunuz yargılamalar çok ama çok uzun sürüyor. Yine de umarım bu konuda iyi haberler alırız.
(Görsel: https://www.turkiyeturizm.com/phaselis-antik-kentin-betonlasmasina-musaade-etmeyecegiz-72078h.htm) |
Çevreye etki etme ihtimali olan projelerde öncelikle Çevresel Etki Değerlendirme Raporu yani kısaca ÇED Raporu alınması gerekmektedir. Kamu İhale Kanunu’na göre de, ÇED Raporu alınması gereken hallerde bu rapor alınmadan ihale yapılması mümkün değildir. Ancak Phaselis'i yapılaşmaya açan bu proje için ÇED raporu da alınmamıştır.
ÇED Raporu alınmasının amacı yapılacak faaliyetlerin çevresel etkilerinin önceden tespit edilmesi ve gereken önlemlerin alınmasıdır. Ancak incelenen projenin çevre üzerindeki etkileri nedeniyle uygulanmasında sakınca varsa, yani bir takım önlemler ile ilerlemesi mümkün değilse, olumsuz karar verilmektedir. Bu durumda olumlu ÇED raporu alamayan projelerin uygulanması mümkün değildir.
ÇED Raporu alınması sürecinde bölge halkı da sürece dahil edilmektedir. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği gereğince, yapılacak projeden en çok etkilenmesi beklenen ilgili halkın kolaylıkla ulaşabileceği merkezi bir yerde halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılımı toplantısı düzenlenmesi gerekmektedir. Tarihi, saati, yeri ve konusu önceden ilan edilen bu toplantıda halkın görüş, öneri ve itirazları toplantı tutanağına yazılmaktadır. Ancak Phaselis'teki durum çevre halkı tarafından antik kent koruma alanına iş makinelerinin girmesi ile öğrenilmiştir.
Bu ülke hepimizin, bu dünya hepimizin. Bu bizim tarihimiz, bu bizim ağacımız, bu bizim çocuklarımıza mirasımız. Lütfen böyle konularda siyaseti ve her şeyi bir kenara bırakın, sadece elinizi vicdanınıza koyun, sizce bu yapılan doğru mu?
Yorumlar
Yorum Gönder